Çok Gizli: Dosya Şifreleme Ve Erişim Hakları
Vergi iadeleri, fotoğraflar, kişisel dökümanlar... Bilgisayarınızdaki her dosyanın, her kullanıcı tarafından görülmemesini isteyebilirsiniz. Veri şifreleme sistemi EFS ve NTFS hakları ile, bilgisayardaki hangi dosyalara hangi kullanıcıların erişebileceğini belirleyebilirsiniz.
Encrypted File System (EFS)
Windows XP kullanıcıları, EFS ile, klasör ve dosyalarını başka kullanıcıların erişemeyeceği şekilde şifreleyebiliyorlar. Windows, ancak doğru kullanıcı ve şifre ile giriş yapıldığında dosyalara erişim sağlıyor. EFS'yi kullanabilmek için, sabit diskin dosya sisteminin NTFS olması gerekiyor. FAT dosya sistemli bir diskte EFS kullanılamıyor. Özel dosyalarınızı ve önemli dökümanlarınızı meraklı gözlerden korumak istediğinizde, dosya veya klasöre sağ tıklayıp, "Özellikler - Gelişmiş" yolunu takip edin ve "Veriyi korumak için içeriği şifrele" seçeneğini işaretleyin. "Tamam" tuşuna bastıktan sonra, şifrelenmiş dosyalarınızın isimleri yeşil renkte olacaktır. Bu dosyalara erişim hakkı yalnızca sizin kullanımınızda verilecektir. Diğer kullanıcılar dosyaları görebilecek, ancak açmak istediklerinde bir hata mesajı ile karşılaşacaklardır.
Dikkat: Dosyalarınız, EFS'yi etkinleştirdikten sonra mutlaka kaydetmeniz gereken bir şifre ile kilitlenirler. Zaman içerisinde Windows'u baştan yüklediğinizde, bu şifre olmadan - aynı kullanıcı adı ve şifre ile bir hesap da yaratsanız - dosyalarınıza erişemezsiniz. Şifreyi kaydetmek için Internet Explorer'ı açın ve "Araçlar - İnternet Seçenekleri - İçerik - Sertifikalar" yolunu izleyin. Burada "Sertifika tarafından hedeflenen amaçlar" bölümünde "Şifreleme Dosya Sistemi"nin göründüğü kullanıcı adını seçin ve "Ver" tuşuna basarak, "Sertifika Verme Sihirbazı"nı başlatın. "Evet, özel anahtarı ver" seçeneğini işaretleyip, parolanızı belirleyin. Şifreyi yedekleyeceğiniz dosya adını belirleyin ve oluşturduğunuz PFX uzantılı dosyayı, taşınabilir bir depolama aygıtına yükleyin. Windows XP'yi yeniden kurduğunuzda bu dosyayı açıp, parolayı girmeniz, EFS ile korunmuş dosyalara erişmenizi sağlayacaktır.
NTFS Hakları
NTFS formatlı disklerde erişim hakları ile, hangi kullanıcıların hangi klasörlere, hangi dosyalara erişebileceği, veya bunları değiştirme, silme, açma hakkına sahip olabileceğini belirlemeniz mümkün oluyor. NTFS haklarını tam olarak belirlemeniz için sizlere bir düzineden fazla seçenek sunuluyor. Bir Explorer penceresinde "Araçlar - Klasör Seçenekleri - Görünüm" yolunu izleyin ve "Basit dosya paylaşımını kullan" kutucuğunu boşaltın. Bu adımdan sonra, korumak istediğiniz klasör veya dosyaya sağ tıklayıp "Özellikler - Güvenlik" yolundan grup veya kullanıcı adlarını işaretleyerek, alt bölümden bunların sahip olacağı hakları kolayca belirleyebilirsiniz. Buradaki kullanıcılarla ilgili değişiklik yapmak istediğinizde, "Ekle" ve "Kaldır" butonlarını kullanmanız yeterlidir. "Ekle" butonuna tıkladığınızda "Gelişmiş - Şimdi Bul" yolu ile kullanıcı adlarını listeleyebilirsiniz. "Güvenlik" sekmesine geri döndüğünüzde alttaki "Gelişmiş" butonuna tıklayın ve listedeki kullanıcılardan birine çift tıklayın. Burada karşınıza gelecek ekranda çok detaylı bir izin listesi olacaktır. Kullanıcının elinden bir hakkı almak için "İzin Ver" kutucuğunu boşaltmanız yeterli olmayacaktır. "İzin Verme" kutucuğunu da ayrıca işaretlediğinizde, kullanıcının o işlem için artık izni olmayacaktır.
NTFS hakları, bir dosya veya klasörün sahibini belirleme imkanını da sunar. Dosyanın sahibi, ya dosyayı oluşturan kullanıcı ya da bilgisayar yöneticisidir. Dikkat: İşletim sistemi, bir kullanıcı tarafından CD'den çalıştırıldığında (boot), NTFS hakları işlevini yitirecektir. Bunu engellemek için EFS şifreleme sistemini kullanmanız gerekir. Windows XP Home sürümünde dosya özellikleri menüsünde "Güvenlik" bölümüne, yalnızca güvenli modda erişilebiliyor.
Kaynak
http://www.chip.com.tr/konu/XP-nin-Gizl ... 695_3.html
