- Mesajlar
- 523
GALATASARAY Lisesi’nde cami ve namaz konusunda en sağlam bilgileri Ziyad Ebuzziya ve Sahir Kozikoğlu beylerin telif ettikleri “1921-1933 Galatasaray” (Galatasaray Vakfı yayınları) adlı kitapta buluyoruz… Bu eserdeki bilgilere göre Galatasaray’ın 1848 yangınından sonra binası bugünkü şekliyle yapılırken alt katta çiçek bahçesine bakan tarafta altı yüz kişiyi rahatlıkla alacak bir bölüm cami haline getirilmiş. Bugünkü konferans salonunun altı…
Mektebin resmi imamı ve müezzinleri varmış… Mihrap Kütahya çinileriyle süslüymüş, camiin bir de nefis ahşap oymalı minberi bulunuyormuş… Ziyad Bey “Mektebe başladığımız yıllarda Galatasaray Lisesi Camii’nin imamı Cemal Efendiydi” diyor. Burada Cuma namazları da kılınırmış. Cuma imamlığını din dersi hocası İsmail Hakkı Efendi yaparmış. Ezanları mektebin resmi müezzini Yusuf Efendi, ayrıca sesi güzel olan hocalar veya talebeler okurmuş. Ramazanlarda teravih namazları için müdür Faik Bey sesinin güzelliğiyle meşhur imam Ali Rıza Efendiyi angaje etmiş, 1921 ve 1922 yılları Ramazanlarının teravih namazlarını o kıldırmış, yatsı ezanlarını o okumuş.
Ziyad Bey anlatmaya devam ediyor: Bizim mektebe başladığımız yıllarda namaz vakitleri cami koridorunun başında okunan ezanla duyurulurdu. Namaz kılmakla mükellef talebeler camiye giderlerdi, bunlar abdestlerini bahçelerde veya bina içinde camiye yakın lavaboların musluklarında alırlardı.
Galatasaray Mekteb-i Sultanisi’nde bütün Müslüman talebelerin farz vakit namazlarını cemaatle kılmaları mecburiydi. Bu mecburiyet 1912’de Meşrutiyet zamanında kaldırılmıştır ama camiin yine imamı, Cuma hatibi, müezzinleri olmuş ve içinde cemaatle namaz kılınmıştır.
Ziyad Bey yazıyor: 1927 yılı sonunda Galatasaray Camii tamamen kapatıldı. 1928-1929 ders yılına girdiğimiz zaman camiin kıymetli ve güzel halılarının kaldırılmış, minberinin yok edilmiş, duvarlara asılı nefis hat levhalarının indirilmiş olduğunu gördük. Bu sanat eserlerine ne oldu? Allah bilir… Mihrap bir tahta perdeyle örtülmüştü. O yıl cami izci salonu yapıldı.
***
Galatasaray Mekteb-i Sultani’si, içinde gayrimüslim talebeler de bulunmasına rağmen bir İslam mektebiydi. Osmanlılığı, Hilafeti, İslamiyeti yüceltmek için kurulmuş ve eğitim vermişti.
Birtakım yazarlar, evet Galatasaray’da namaz mecburi idi ama bazı talebeler abdestsiz namaz kılıyordu, diyorlar. Doğru söylüyorlar ama kimler abdestsiz namaz kılıyordu? Müslüman çocukları değil, Dönme çocukları.
Müslümanlar Galatasaray Mektebi’ni yitirdiklerinin farkında mıdırlar?
Bir zamanlar bütün Müslüman öğrencilerin okulun resmî imamının ardında cemaatle namaz kıldığı bu okulda şimdi (geçen yılki rakama göre) ancak beş öğrenci namaz kılmaktadır ve onların da ibadet edecekleri üç dört metre karelik minicik bir mescitleri bile yoktur.
Medeniyetin temel değerlerinden biri din, inanç, ibadet, inandığı gibi yaşamak hakkı ve hürriyetidir. Bu hürriyeti tanımayanlar, inkâr edenler medenî değil faşist, bedevi ve barbarlardır.
İngiltere’de, İngiltere’yi İngiltere yapan Eton Koleji’nde her gün derslere başlanmadan önce okulun ihtişamlı kilisesinde ibadet yapılıyor da, Türkiye’nin Eton’u olan Galatasaray’da niçin küçücük bir mescit yok?
Bendeniz bu okulda on iki sene okudum. Müslüman olmak hasebiyle, Galatasaray’da namaz kılan talebeler olmasını, onlar için bir mescit bulunmasını isterim. Çeşitli vazife ve hizmetlerimin içinde Galatasaray’da dindar talebe yetişmesi için dolaylı şekilde olsa bile çalışmak maddesi de vardır.
--- günceldir, güncelliğini hiç bir zaman kaybetmeyecektir ---
--- bir yazar ---
Mektebin resmi imamı ve müezzinleri varmış… Mihrap Kütahya çinileriyle süslüymüş, camiin bir de nefis ahşap oymalı minberi bulunuyormuş… Ziyad Bey “Mektebe başladığımız yıllarda Galatasaray Lisesi Camii’nin imamı Cemal Efendiydi” diyor. Burada Cuma namazları da kılınırmış. Cuma imamlığını din dersi hocası İsmail Hakkı Efendi yaparmış. Ezanları mektebin resmi müezzini Yusuf Efendi, ayrıca sesi güzel olan hocalar veya talebeler okurmuş. Ramazanlarda teravih namazları için müdür Faik Bey sesinin güzelliğiyle meşhur imam Ali Rıza Efendiyi angaje etmiş, 1921 ve 1922 yılları Ramazanlarının teravih namazlarını o kıldırmış, yatsı ezanlarını o okumuş.
Ziyad Bey anlatmaya devam ediyor: Bizim mektebe başladığımız yıllarda namaz vakitleri cami koridorunun başında okunan ezanla duyurulurdu. Namaz kılmakla mükellef talebeler camiye giderlerdi, bunlar abdestlerini bahçelerde veya bina içinde camiye yakın lavaboların musluklarında alırlardı.
Galatasaray Mekteb-i Sultanisi’nde bütün Müslüman talebelerin farz vakit namazlarını cemaatle kılmaları mecburiydi. Bu mecburiyet 1912’de Meşrutiyet zamanında kaldırılmıştır ama camiin yine imamı, Cuma hatibi, müezzinleri olmuş ve içinde cemaatle namaz kılınmıştır.
Ziyad Bey yazıyor: 1927 yılı sonunda Galatasaray Camii tamamen kapatıldı. 1928-1929 ders yılına girdiğimiz zaman camiin kıymetli ve güzel halılarının kaldırılmış, minberinin yok edilmiş, duvarlara asılı nefis hat levhalarının indirilmiş olduğunu gördük. Bu sanat eserlerine ne oldu? Allah bilir… Mihrap bir tahta perdeyle örtülmüştü. O yıl cami izci salonu yapıldı.
***
Galatasaray Mekteb-i Sultani’si, içinde gayrimüslim talebeler de bulunmasına rağmen bir İslam mektebiydi. Osmanlılığı, Hilafeti, İslamiyeti yüceltmek için kurulmuş ve eğitim vermişti.
Birtakım yazarlar, evet Galatasaray’da namaz mecburi idi ama bazı talebeler abdestsiz namaz kılıyordu, diyorlar. Doğru söylüyorlar ama kimler abdestsiz namaz kılıyordu? Müslüman çocukları değil, Dönme çocukları.
Müslümanlar Galatasaray Mektebi’ni yitirdiklerinin farkında mıdırlar?
Bir zamanlar bütün Müslüman öğrencilerin okulun resmî imamının ardında cemaatle namaz kıldığı bu okulda şimdi (geçen yılki rakama göre) ancak beş öğrenci namaz kılmaktadır ve onların da ibadet edecekleri üç dört metre karelik minicik bir mescitleri bile yoktur.
Medeniyetin temel değerlerinden biri din, inanç, ibadet, inandığı gibi yaşamak hakkı ve hürriyetidir. Bu hürriyeti tanımayanlar, inkâr edenler medenî değil faşist, bedevi ve barbarlardır.
İngiltere’de, İngiltere’yi İngiltere yapan Eton Koleji’nde her gün derslere başlanmadan önce okulun ihtişamlı kilisesinde ibadet yapılıyor da, Türkiye’nin Eton’u olan Galatasaray’da niçin küçücük bir mescit yok?
Bendeniz bu okulda on iki sene okudum. Müslüman olmak hasebiyle, Galatasaray’da namaz kılan talebeler olmasını, onlar için bir mescit bulunmasını isterim. Çeşitli vazife ve hizmetlerimin içinde Galatasaray’da dindar talebe yetişmesi için dolaylı şekilde olsa bile çalışmak maddesi de vardır.
--- günceldir, güncelliğini hiç bir zaman kaybetmeyecektir ---
--- bir yazar ---
