T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI …….. SENDİKASI BAŞKANLIĞINA
KONU: Çoklu Yabancı Dil Eğitim Modeli kapsamında Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersinin durumuna ilişkin görüş ve önerilerimizin sunulmasıdır.
Sayın Başkan,
Millî Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen "Çoklu Yabancı Dil Eğitim Modeli" ile 2024-2025 eğitim-öğretim yılından itibaren pilot uygulama sürecinin tamamlanarak 81 ilde yaygınlaştırılması planlanmaktadır. Bu modelin amacı, öğrencilerin yabancı dil becerilerini küçük yaşlardan itibaren etkili şekilde geliştirmek ve çok dilli bir eğitim ortamı oluşturmaktır. Ancak uygulamaya alınan bu yeni ders çizelgesinde,
Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi ve bu dersin kapsadığı
Robotik Kodlama, Yapay Zekâ, Dijital Sanatlar gibi seçmeli dersler göz ardı edilmiştir.
Yayımlanan haftalık ders çizelgesine göre,
Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi yalnızca 8. sınıflarda 2 saat zorunlu olarak yer almakta; 5, 6 ve 7. sınıflarda ne zorunlu ne de seçmeli ders olarak görünmemektedir. Bu durumun kısa ve uzun vadede oluşturacağı olumsuzlukları aşağıda bilgilerinize sunmak isteriz:
1. Eğitimsel Eşitsizlik ve Dijital Uçurumun Derinleşmesi: Küresel ölçekte temel bir vatandaşlık hakkı hâline gelen dijital okuryazarlık, 5 ve 6. sınıf gibi kritik yaş dönemlerinde verilmediğinde öğrenciler arasında ciddi dijital beceri farkları oluşacaktır. Bilişim dersinin erken yaşta verilmemesi, kırsal bölgelerdeki öğrencilerin teknolojiyle tanışmasını daha da geciktirecektir.
2. 21. Yüzyıl Becerilerinin Göz Ardı Edilmesi: Ulusal ve uluslararası ölçekte tanımlanmış olan yaratıcı düşünme, algoritmik düşünme, problem çözme, siber güvenlik bilinci ve medya okuryazarlığı gibi beceriler doğrudan Bilişim Teknolojileri derslerinde kazandırılmaktadır. Bu derslerin kaldırılması veya sınırlandırılması bu becerilerin kazandırılmasını engelleyecektir.
3. Disiplinlerarası Eğitimin Zayıflaması: Bilişim teknolojileri;
Fen, Matematik, Görsel Sanatlar ve hatta Yabancı Dil ile ortak yürütülen birçok projeye zemin oluşturmaktadır. Bu derslerin kaldırılması, proje tabanlı eğitimi ve disiplinlerarası çalışmaları sekteye uğratacaktır.
4. Öğretmen Norm Kadrolarının Tehlikeye Girmesi: BT dersinin 5, 6 ve 7. sınıflarda kaldırılması; birçok okulda Bilişim Teknolojileri Öğretmeni normunun düşmesine ya da tamamen kaldırılmasına neden olacaktır. Bu da eğitimde sürekliliğin bozulması, nitelikli öğretmenin sistem dışına itilmesi anlamına gelmektedir.
5. Robotik Kodlama, Yapay Zekâ ve Dijital Sanatlar Eğitimlerinin Aksamaya Uğraması: Son yıllarda gelişen teknoloji ve bakanlık projeleriyle (örneğin FATİH Projesi, EBA, TeknoFest vb.) öğrencilere sunduğumuz üretim temelli eğitim anlayışı; bilişim, robotik ve yapay zekâ temelli derslerle hayat bulmaktadır. Bu derslerin küçük yaşlarda veriliyor olması; çocuklarda teknolojiyi sadece tüketen değil, üreten bireyler yetişmesini sağlar.
6. Fiziksel Donanım ve Altyapı İsrafı Riski: Pek çok okulda yıllar içinde oluşturulan bilgisayar laboratuvarları, Arduino robotik setleri, 3D yazıcılar ve çeşitli yazılım-donanım altyapıları; bilişim dersinin 5 ve 6. sınıflarda tamamen kaldırılmasıyla atıl duruma düşecektir. Öğrenciler bu kaynaklardan faydalanamayacak, yapılan yatırımlar boşa çıkacaktır.
7. Eşitlik İlkesine Aykırılık: Halihazırda Çoklu Yabancı Dil Eğitim Modeli’ni seçmeyen okullarda Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi 5. ve 6. sınıflarda zorunlu olarak okutulmaya devam etmektedir. Ancak bu modeli uygulayan okullarda ders tamamen kaldırılmıştır.
Böylece aynı şehirde hatta aynı ilçede bulunan iki farklı okulda öğrenciler farklı imkânlara sahip olmaktadır. Bu durum pedagojik eşitliği ve fırsat eşitliğini zedelemektedir. Yeni sistemde bu dersin olmaması, dersin değersizleştiği izlenimi yaratmakta; öğrenciler arasında dijital okuryazarlık ve teknoloji üretimi anlamında açık oluşmasına neden olmaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİMİZ:
- Çoklu Yabancı Dil Eğitim Modeli kapsamında ders çizelgeleri yeniden gözden geçirilmeli ve 5, 6 ve 7. sınıflarda Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi zorunlu ya da en azından seçmeli olarak muhakkak yer almalıdır.
- Ders saati artırılan okullarda yeni açılan 5 saatlik alanın en az 2 saati BT ve Yazılım eğitimi için planlanmalıdır.
- Disiplinlerarası eğitim anlayışı çerçevesinde; Yabancı Dil + Bilişim derslerinin birlikte yürütülebileceği özgün modeller geliştirilmelidir. (Örn: “Coding in English”, “STEM auf Deutsch” vb.)
- Bakanlık, “Dijital Türkiye”, “Yerli Teknoloji Hamlesi” vizyonu çerçevesinde bu derslerin işlevini dikkate alarak, Bilişim Teknolojileri Öğretmenlerinin normlarını koruyacak ve güçlendirecek bir mevzuat düzenlemesi yapmalıdır.
- Tüm öğrencilere eşit fırsatlar sunulabilmesi için, hangi okulda hangi modelin uygulanıyor olduğuna bakılmaksızın Bilişim Teknolojileri dersi tüm okullarda erişilebilir hâle getirilmelidir.
SONUÇ: Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi; öğrencilerimize sadece teknoloji kullanmayı değil, teknoloji üretmeyi, güvenli ve bilinçli dijital vatandaş olmayı öğreten temel bir derstir. Bu dersin değeri, çağımızın gereklerine göre daha da artırılmalı; öğretmenleri korunmalı, güçlendirilmeli ve her sınıf düzeyinde öğrencilere erişilebilir kılınmalıdır. Fiziksel altyapıların verimli kullanılması, dijital eşitlik ilkesinin sağlanması ve geleceğin üretken bireylerinin yetiştirilebilmesi için BT derslerinin yeniden tüm kademelerde yer alması hayati önem taşımaktadır.
Gereğini arz ederiz.
Saygılarımızla.
Ad – Soyad:
Görev Yeri:
Branş: Bilişim Teknolijileri Öğretmeni