Merhaba Arkadaşlar,
ETA Projesi ile ilgili şuan aklıma geldiği kadar detaylı bilgi vermeye çalışacağım ki bilgi kirliliğini en baştan önleyelim, doğru diyalog kurarak karşılıklı karşılaştığımız problemleri anlayıp tartışabilelim.
Öncelikle
http://193.140.98.147/fatih/ adresi üzerinden çıkan en son isoları takip edebilirsiniz. En güncel olanı kurarak test edebilirsiniz.
Şuan en güncel 0.1.6 var. Genel özellikleri aşağıdaki gibidir:
- Tek bir kullanıcı (ogretmen) vardır kurulum sırasında otomatik eklenir ve kurulumdan sonra şifre sormaksızın bu kullanıcıya giriş yapılır. İleride istenilen USB ile giriş seçenekleri düşünüldükten sonra çok kullanıcılı kullanım üzerinde durulacaktır.
- EFI desteği kendi içinde vardır. Windows' un yanına kuracak olursak Windows üzerinden yer ayırıyoruz, secure boot disable ediyoruz ve ayırdığımız alana kuruyoruz.
- Kurulum bittikten sonra yeniden başlattığınızda ekranın sol tarafında Pardus, sağ tarafında Windows göreceksiniz. Pardus kısmına dokunmanız halinde Pardus ile devam edeceksiniz. Ekranın Windows kısmına dokunursanız Windows ile tahta tekrar başlayacaktır. 15 saniye içinde seçim yapılmaz ise tahta default olarak Windows ile tekrar başlayacaktır.
- Tahta üzerinde full ve tablet modlarına sahip olan bir sanal klavye vardır. Bu klavyeye panel üzerinden erişilebileceği gibi ekranın en altına iki parmak ile dokunup beklemeden geri çektiğimizde de (iki parmak tap hareketi ile) klavyeyi görünür yapabiliriz.
- Tek parmak uzun basarak sağ tıklama menusune erişebiliriz.
- Pencereler üzerinde iki parmak ile büyültme küçültme yapılabilir. (Zoom in/out)
- İki parmak ile pencereler üzerinde kaydırma yapılabilir. (Scroll)
- Bir pencerenin herhangi bir alanına uzun süre iki parmağınız ile bastığınızda o pencereyi iki parmağınız ile sürükleyebilirsiniz. Bu özellik sayesinde pencerelerin isim çubuğuna yetişemeyenler de pencereleri sürükleyebilirler.
- Kurulumu bilgisayarınıza yaptığınızda paneli kaldırıp tekrar eklerseniz doğru çözünürlükte bilgisayarınızda da çalışacaktır. Ayrıca eğer bilgisayarınız dokunmatik ekran destekli ise yukarıda anlatmaya çalıştığım gesturelar aynen çalışacaktır.
Projede karşılaşılan zorlukları da aklıma geldiği kadar özetlemeye çalışacağım.
1-) Tahtalarda iki tür dokunmatik ekran donanımı ile karşılaştık. Birisi UiWorks diğeri The Gate.
- UiWorks' ün sahada nispeten daha az olduğunu düşünüyoruz. UiWorks linux kernel tarafından doğrudan tanınabilen standardlara uygun bir cihazdır. Extra bir sürücü/yazılım gerektirmez.
2-) The Gate için linux kernelde olmayan harici bir cihaz sürücüsüne ve bu sürücüyü kullanan "user space" bir yazılıma ihtiyaç vardır. Cihaz sürücüsünün kaynak kodu elimizde var fakat user space çalışan diğer yazılımın kaynak kodu yok. 2-camera (siyah 1. faz tahtalar) ve 4-camera olmak üzere iki ayrı The Gate cihaz ile karşılaştık. AMD tahtalarda çok uzun bir süre hiç bir şekilde dokunmatik ekranı çalıştıramadık. En son elimizde olan cihaz sürücüsünde değişiklikler yaparak çalıştırabildik. Intel tahtalarda bu konuyla bu kadar ciddi bir sorun ile karşılaşmadık. Demem o ki bu tahtalara Ubuntu gibi başka bir distro kursanız eğer donanım UiWorks değil ise uygun sürücü ve yazılımları yüklemeden çalıştırmanız mümkün olmayacaktır. Biz bu sürücüleri ISO' nun içine koyduğumuzdan kurulum sonrası otomatik çalışacaktır. Bu donanım farklılıklarından dolayı bazı tahtalarda iki parmağınızın birden görülebilmesi için parmaklarınızı birbirinden olabildiğince uzak tutmanız gerekebilmektedir.
3-) AMD tahtalarda Windows açıldığında boot order ı değiştiriyordu. Bunun için Pardus başlatmak için her seferinde BIOS ayarlarına girmek gerekiyordu. Grub ayarları ile oynayarak bunu da çözdük gibi görünüyor.
4-) Şuan kullandığımız bir çok program (LibreOffice, Firefox ...) geliştirilirken dokunmatik ekranlar yoktu. Bu programlar fare ve klavyeye özel tasarlanmış. Sonradan bunları dokunmatik ekran ile kontrol edebilmemiz için iki yol var. Birincisi bütün programlara tek tek "multitouch gesture" desteği eklemek, ikincisi pinch, pan, tap, long press gibi gestureları tanıyıp programlara uygun klavye + fare input kombinasyonlarını göndererek zoom, scroll, right click yapmak. Biz ikinci yöntemi tercih etmek durumundaydık çünkü binlerce multitouch duyarlı olmayan program var. Duyarlı programlar zaten bize gerek olmaksızın bizim yaptıklarımızı çok daha başarılı yapıyorlar. Beklentimiz olabildiğince çok programın multitouch desteğini eklemesi yönünde.
5-) Yaptığımız gesture emilasyonu KDE ve LXDE üzerinde çalışırken Gnome, Unity üzerinde çalışmıyor. Bunun sebebi Gnome ve Unity' nin kendi global gesturelarını tanımlıyor olmasıdır. (Pencere sürükleme ve boyutlandırma gibi) Bunlar yeterince konfigure edilebilir ve her program için özelleştirilebilir değil. Mesela X programı üzerinde pinch tanımlayabileyim ama Y programı üzerinde ben pinch tanımlamayım çünkü zaten Y programının kendisinin pinch desteği var.
6-) İstediğimiz gibi bir sanal klavye bulamadığımızdan kendimiz yapmayı tercih ettik ki panel ve gerektiğinde çeşitli dokunmatik el hareketleri ile de klavyeyi kontrol edebilelim.
Tahtanın elimizde olan kaynak kodlarına
https://github.com/Pardus-Kurumsal
adresinden ulaşabilirsiniz. "eta" ile başlayan projeler doğrudan tahta ile ilgilidir.
Şimdilik aklıma gelenler bunlar. Yorum ve eleştirilerinizi bekliyoruz.
Eksik ya da yanlış anlattığım yerler varsa diğer arkadaşlar düzeltsin lütfen.
boot ekranında yani işletim sistemleri seçenekleri sırasında dokunmatik üzerinden windows pardus seçimi mümkün demişş 
