YARATICI ÜRÜNLERİMİZ NASIL KORUNUYOR konusunun işlendiği 5.hafta öğrenciye dağıtılabilecek, çoğunluğu öğretmen rehber kitabından derlediğim bir belge hazırladım. Bakar mısınız. sizce de uygun mu? fazla bilgi mi var ( biraz bandrol konusu ile ilgili google'dan ekleme yaptım)... 2 sayfa
(5.HAFTA) TELİF HAKLARI- YARATICI ÜR. NASIL KORUN.- Çalışma kağıdı öğrenciye
- Konbuyu başlatan muzyonur
- Başlangıç tarihi
YARATICI ÜRÜNLERİMİZ NASIL KORUNUYOR
TELİF HAKLARI
Telif hakları kendi emeğimiz ile oluşturduğumuz ürünler için sahip olduğumuz haklardır.
Kullanma, paylaşma ve değiştirme gibi izinleri kapsar. Eserlerimizin izin verildiği kadar kullanımını sağlar. Eser sahibinin haklarını korur.
Başkalarına ait ürünleri çoğaltmak, satmak yasaktır. Bu tür ürünleri barkod gibi koruma araçları orijinal yapar. Barkodu olmayan ürün sahtedir. Ürünü üreten kişiye hiç bir dönüşü yoktur. Mesela kopya satılan kitapların yazara ve yayın evine bir katkısı yoktur. Bu durum ürün ortaya koyma isteğini azaltır, yeni ürünlerin ortaya konmasını engeller. Sanatı ve sanatçıyı olumsuz etkiler.
Sahibinden izin almadan çoğaltılan dağıtılan ürünlere “korsan” ürünler denir. Bu durum yasal olmayan bir durumdur, Korsan ürün satmak ve dağıtmak suçtur. Daha önce bu tür ürünleri farkında olmadan kullanmış olabiliriz. Özellikle filmleri, kitapları, müzik albümlerini çoğaltmak kolaydır. Bu tür ürünlerin bandrolsüz olanlarını kullanmak korsan ürün kullanmak demektir.
Bandrol(barkod) nedir, ne demektir?
Bandrol; vergilendirme ve telif haklarıyla ilgili olan bir uygulamadır. Bandrollü olarak satılan eşyalar için ya eser veya fikir sahibi gelir elde etmektedir ya da devlet tarafından vergi alınmakta olduğunu belirtir. Fikir ve eser ile ilgili bandrol mevcut ise satın alınan eşya ya da eserden telif hakkı sahibi gelir elde etmektedir. Bandrol satılan ürünün denetimli ve kontrollü olduğunu belirtir. Bandrolsüz ürünler için kaçak ya da korsan ürün olduğu bilinmesi gerekmektedir ve bandrollü olan ürünleri bandrolsüz olarak satmak suç olarak belirtilmiştir.
Bandrol olmayan bir ürünün olması bu ürünün fikir ya da eser sahibinin haberi olmadan hiçbir denetim ya da kontrol olmadan üretildiğinin ve satıldığına işarettir. Bandroller aynı zamanda güvenlik içinde kullanılmaktadır. Kapalı olarak satılan ürünlerin ilk olarak sizin tarafınızdan açıldığını bilmeniz için kapaklarına ya da açma yerlerine bandrol koyulur. Bandroller özel olarak yapıldığı ve tahrip edildiğinde tekrar eski haline dönmediği için güvenilirlik sağlamaktadır.
Kültür Bakanlığı telif hakları konusunda”çeşitli çalışmalar yürütmektedir. Bu çalışmalar doğrultusunda Telif Hakları ile ilgili gerekli” şikayetler yapılabilmektedir Eserlerin telifli olması kullanılamaz demek değildir. Kullanmak için yapılması gerekenler vardır. Bu işlemleri gerçekleştirirsek eseri kullanmamız mümkündür.
ESERLERİ DOĞRU KULLANMAK
· Eserin kime ait olduğuna bakmalısın.
· Eseri sahibinin izin verdiği şekilde kullanmalısın.
· Eseri kullanmak için en azından e-posta ile eserin
· sahibine ulaşıp izin almalısın.
· Eseri kullandığında sahibine atıf yapmalısın.
· Eğer gerekli ise eserin kullanım bedelini ödemelisin.
ATIF YAPMAK
Atıf yapmak, bir eseri ya da eserin bir bölümünü kullanırken eser sahibini ve eserin yer aldığı ortamı bildirmektir.
Örneğin; kullandığımız eser bir dergi makalesi ise yazarın adı, makalenin başlığı ve makalenin yer aldığı derginin adının ve sayısının belirtilmesi gerekir.
ADİL KULLANIM
Eserin izin alınmadan kullanılabileceği durumları adil kullanım belirler.
· Eserin belirli bir bölümünü kullanmak,
· Eseri eğitim amaçlı kullanmak,
· Eseri ticari amaç dışında kullanmak
adil kullanım kapsamında olabilir.
AÇIK ERİŞİM
Ortak ürünler ortaya koymak, geliştirmek, paylaşmak için güzel bir fikirdir. Açık erişim felsefesi kişilerin haklarını koruyarak ürünlerin erişilebilir, kullanılabilir olmasını destekler.
Ücretsiz ve açık erişim herkesin her yerde ve her zaman bilgiye erişmesini mümkün kılar.Kullanıcılar materyaller üzerinde değişiklik yapabilir ya da farklı materyalleri birleştirerek kullanabilirler.
Açık erişim felsefesi doğrultusunda Yaratıcı Birliktelik fikri eser sahiplerinin haklarına sahip çıkarak onları izin verdiği ölçüde birlikte çalışmayı, paylaştıkça çoğalan yaratıcı süreçleri destekler, eser sahibinin haklarını korur.
YARATICI BİRLİKTELİK (CREATIVE COMMONS)
Eserlerin sahiplerinin izin verdiği şekilde kullanılabilecek bir lisans türüdür. Yaratıcı birliktelik sembolünün (CC) olduğu eserler telif hakları çerçevesinde kopyalanabilir, dağıtılabilir, düzenlenebilir ve birleştirilebilir.
Kültür Bakanlığı telif hakları konusunda çeşitli çalışmalar yürütmektedir. Bu çalışmalar doğrultusunda Telif Hakları ile ilgili gerekli şikayetler yapılabilmektedir.
http://telifhaklari.gov.tr
LİSANS TÜRLERİ
ÜCRETSİZ YAZILIM (Freeware) : isteyen her kişinin, istediği sayıda istediği ortamda, ücretsiz çoğaltıp dağıtabileceği lisan türüdür.
LİSANSLI YAZILIM: Sadece ücreti ödenerek satın alınıp kullanılabilen lisans türüdür. İzinsiz kopyalanıp dağıtılamaz, yazılım içeriği değiştirilemez.
BETA YAZILIM (Geliştirme aşamasında) : Yazılımcılar, tasarım sürecinde, yazılımın bazı kişiler tarafından kullanılmasını ve bunun sonucunda,yazılımda olabilecek hataları ve sorunları tespit etmeyi ve sorunları çözmeyi planlarlar. Böylece yazılım tamamlanmadan yapılacak kullanım testleri daha doğru çalışan bir yazılım üretmelerini sağlar. bu tür yazılıma Beta Yazıloım denir.
DENEME- TRIAL (Geçici Kullanım) : Ücretli olan bir yazılımın,belirli birkaç gün(mesala 15gün) ücretsiz olarak kullanılmasına imkan veren yazılım türüdür. Belirlenen süre sonra kullanmaya devam edebilmek için satın alınması gerekir.
DEMO YAZILIM (Özellikleri kısıtlı kullanım) : Ücretli olan bir yazılımın üretici tarafından özellikleri kısıtlanmış olarak ücretsiz dağıtılan türüdür. Bunu tanıtım amacıyla yaparlar. Tüm özelliklerini kullanabilmek için yazılımın lisanslı türünü satın almak gerekir.
AÇIKLAMALAR:
Her gün birçok insan yeni fikirler, ürünler ortaya koymakta. Bunların birçoğu resim, müzik, videolardan oluşan özgün sanat eserleri. Bunları ortaya koyan insanlar aynı zamanda bunların haklarına sahip olurlar. Yayımlamak, dağıtmak, çoğaltmak bu kişilerin izni ile olur. Bu, üreten kişilerin haklarını korumak için önemlidir. Biz bu haklara telif hakları diyoruz. Başkalarının eserlerini kullanırken telif haklarını göz önünde bulundurmalıyız, bu haklar bizim oluşturduğumuz eserleri de koruma altına alacaktır. Bu dersimizde bu eserleri koruyan telif hakkını, bir eseri kullanmamız gerekirse neler yapmamız gerektiğini öğrendik. Mini bir gazetenin ilk sayfasını tasarlamaya çalıştık. Bunun yanında açık erişim felsefesini anlayıp paylaşım türlerinden bahsettik.
Yazılımlar da sanat eserleri gibi önemli ürünlerdir. Yazılımcıların, yazılım firmalarının üzerlerinde hakları vardır. Yazılımları kişilerin kullanımına değişik şekillerde sunabilirler. Bu şekillere lisans türleri diyoruz. Lisans türleri yazılımların elde edilme ve kullanım şekillerini belirtir. Bu kurallara uymayan kullanıcılar suç işlemiş sayılır.
TELİF HAKLARI
Telif hakları kendi emeğimiz ile oluşturduğumuz ürünler için sahip olduğumuz haklardır.
Kullanma, paylaşma ve değiştirme gibi izinleri kapsar. Eserlerimizin izin verildiği kadar kullanımını sağlar. Eser sahibinin haklarını korur.
Başkalarına ait ürünleri çoğaltmak, satmak yasaktır. Bu tür ürünleri barkod gibi koruma araçları orijinal yapar. Barkodu olmayan ürün sahtedir. Ürünü üreten kişiye hiç bir dönüşü yoktur. Mesela kopya satılan kitapların yazara ve yayın evine bir katkısı yoktur. Bu durum ürün ortaya koyma isteğini azaltır, yeni ürünlerin ortaya konmasını engeller. Sanatı ve sanatçıyı olumsuz etkiler.
Sahibinden izin almadan çoğaltılan dağıtılan ürünlere “korsan” ürünler denir. Bu durum yasal olmayan bir durumdur, Korsan ürün satmak ve dağıtmak suçtur. Daha önce bu tür ürünleri farkında olmadan kullanmış olabiliriz. Özellikle filmleri, kitapları, müzik albümlerini çoğaltmak kolaydır. Bu tür ürünlerin bandrolsüz olanlarını kullanmak korsan ürün kullanmak demektir.
Bandrol(barkod) nedir, ne demektir?
Bandrol; vergilendirme ve telif haklarıyla ilgili olan bir uygulamadır. Bandrollü olarak satılan eşyalar için ya eser veya fikir sahibi gelir elde etmektedir ya da devlet tarafından vergi alınmakta olduğunu belirtir. Fikir ve eser ile ilgili bandrol mevcut ise satın alınan eşya ya da eserden telif hakkı sahibi gelir elde etmektedir. Bandrol satılan ürünün denetimli ve kontrollü olduğunu belirtir. Bandrolsüz ürünler için kaçak ya da korsan ürün olduğu bilinmesi gerekmektedir ve bandrollü olan ürünleri bandrolsüz olarak satmak suç olarak belirtilmiştir.
Bandrol olmayan bir ürünün olması bu ürünün fikir ya da eser sahibinin haberi olmadan hiçbir denetim ya da kontrol olmadan üretildiğinin ve satıldığına işarettir. Bandroller aynı zamanda güvenlik içinde kullanılmaktadır. Kapalı olarak satılan ürünlerin ilk olarak sizin tarafınızdan açıldığını bilmeniz için kapaklarına ya da açma yerlerine bandrol koyulur. Bandroller özel olarak yapıldığı ve tahrip edildiğinde tekrar eski haline dönmediği için güvenilirlik sağlamaktadır.
Kültür Bakanlığı telif hakları konusunda”çeşitli çalışmalar yürütmektedir. Bu çalışmalar doğrultusunda Telif Hakları ile ilgili gerekli” şikayetler yapılabilmektedir Eserlerin telifli olması kullanılamaz demek değildir. Kullanmak için yapılması gerekenler vardır. Bu işlemleri gerçekleştirirsek eseri kullanmamız mümkündür.
ESERLERİ DOĞRU KULLANMAK
· Eserin kime ait olduğuna bakmalısın.
· Eseri sahibinin izin verdiği şekilde kullanmalısın.
· Eseri kullanmak için en azından e-posta ile eserin
· sahibine ulaşıp izin almalısın.
· Eseri kullandığında sahibine atıf yapmalısın.
· Eğer gerekli ise eserin kullanım bedelini ödemelisin.
ATIF YAPMAK
Atıf yapmak, bir eseri ya da eserin bir bölümünü kullanırken eser sahibini ve eserin yer aldığı ortamı bildirmektir.
Örneğin; kullandığımız eser bir dergi makalesi ise yazarın adı, makalenin başlığı ve makalenin yer aldığı derginin adının ve sayısının belirtilmesi gerekir.
ADİL KULLANIM
Eserin izin alınmadan kullanılabileceği durumları adil kullanım belirler.
· Eserin belirli bir bölümünü kullanmak,
· Eseri eğitim amaçlı kullanmak,
· Eseri ticari amaç dışında kullanmak
adil kullanım kapsamında olabilir.
AÇIK ERİŞİM
Ortak ürünler ortaya koymak, geliştirmek, paylaşmak için güzel bir fikirdir. Açık erişim felsefesi kişilerin haklarını koruyarak ürünlerin erişilebilir, kullanılabilir olmasını destekler.
Ücretsiz ve açık erişim herkesin her yerde ve her zaman bilgiye erişmesini mümkün kılar.Kullanıcılar materyaller üzerinde değişiklik yapabilir ya da farklı materyalleri birleştirerek kullanabilirler.
Açık erişim felsefesi doğrultusunda Yaratıcı Birliktelik fikri eser sahiplerinin haklarına sahip çıkarak onları izin verdiği ölçüde birlikte çalışmayı, paylaştıkça çoğalan yaratıcı süreçleri destekler, eser sahibinin haklarını korur.
YARATICI BİRLİKTELİK (CREATIVE COMMONS)
Eserlerin sahiplerinin izin verdiği şekilde kullanılabilecek bir lisans türüdür. Yaratıcı birliktelik sembolünün (CC) olduğu eserler telif hakları çerçevesinde kopyalanabilir, dağıtılabilir, düzenlenebilir ve birleştirilebilir.
Kültür Bakanlığı telif hakları konusunda çeşitli çalışmalar yürütmektedir. Bu çalışmalar doğrultusunda Telif Hakları ile ilgili gerekli şikayetler yapılabilmektedir.
http://telifhaklari.gov.tr
LİSANS TÜRLERİ
ÜCRETSİZ YAZILIM (Freeware) : isteyen her kişinin, istediği sayıda istediği ortamda, ücretsiz çoğaltıp dağıtabileceği lisan türüdür.
LİSANSLI YAZILIM: Sadece ücreti ödenerek satın alınıp kullanılabilen lisans türüdür. İzinsiz kopyalanıp dağıtılamaz, yazılım içeriği değiştirilemez.
BETA YAZILIM (Geliştirme aşamasında) : Yazılımcılar, tasarım sürecinde, yazılımın bazı kişiler tarafından kullanılmasını ve bunun sonucunda,yazılımda olabilecek hataları ve sorunları tespit etmeyi ve sorunları çözmeyi planlarlar. Böylece yazılım tamamlanmadan yapılacak kullanım testleri daha doğru çalışan bir yazılım üretmelerini sağlar. bu tür yazılıma Beta Yazıloım denir.
DENEME- TRIAL (Geçici Kullanım) : Ücretli olan bir yazılımın,belirli birkaç gün(mesala 15gün) ücretsiz olarak kullanılmasına imkan veren yazılım türüdür. Belirlenen süre sonra kullanmaya devam edebilmek için satın alınması gerekir.
DEMO YAZILIM (Özellikleri kısıtlı kullanım) : Ücretli olan bir yazılımın üretici tarafından özellikleri kısıtlanmış olarak ücretsiz dağıtılan türüdür. Bunu tanıtım amacıyla yaparlar. Tüm özelliklerini kullanabilmek için yazılımın lisanslı türünü satın almak gerekir.
AÇIKLAMALAR:
Her gün birçok insan yeni fikirler, ürünler ortaya koymakta. Bunların birçoğu resim, müzik, videolardan oluşan özgün sanat eserleri. Bunları ortaya koyan insanlar aynı zamanda bunların haklarına sahip olurlar. Yayımlamak, dağıtmak, çoğaltmak bu kişilerin izni ile olur. Bu, üreten kişilerin haklarını korumak için önemlidir. Biz bu haklara telif hakları diyoruz. Başkalarının eserlerini kullanırken telif haklarını göz önünde bulundurmalıyız, bu haklar bizim oluşturduğumuz eserleri de koruma altına alacaktır. Bu dersimizde bu eserleri koruyan telif hakkını, bir eseri kullanmamız gerekirse neler yapmamız gerektiğini öğrendik. Mini bir gazetenin ilk sayfasını tasarlamaya çalıştık. Bunun yanında açık erişim felsefesini anlayıp paylaşım türlerinden bahsettik.
Yazılımlar da sanat eserleri gibi önemli ürünlerdir. Yazılımcıların, yazılım firmalarının üzerlerinde hakları vardır. Yazılımları kişilerin kullanımına değişik şekillerde sunabilirler. Bu şekillere lisans türleri diyoruz. Lisans türleri yazılımların elde edilme ve kullanım şekillerini belirtir. Bu kurallara uymayan kullanıcılar suç işlemiş sayılır.
mehmetkobe
Üye
- Mesajlar
- 9
teşekkürler
- Mesajlar
- 1,428
Hocam bu kısım hatalı. Vergilendirme ve bandrol apayrı konular. Her bandrolsüz ürün korsandır gibi bir mesaj çıkıyor ki bu doğru değil.
Bu ise ABD yasalarında var olan bir madde. Yapılan bu kullanım ABD yasalarına tabi bir platformda (Örneğin YouTube) gerçekleştiriliyorsa söz konusu olabilir ki buna da ABD mahkemeleri karar verir.
Saygılar.